Inbreng CDA Westland bij de raadsvergadering over de voorjaarsnota

Op woensdag 3 juli 2024 vond de raadsvergadering plaats die in het teken stond van de Voorjaarsnota. Tijdens deze raadsvergadering, die aanzienlijk langer duurt dan een reguliere raadsvergaderingen, kwamen enkele hele belangrijke documenten aan bod. Zo bogen de partijen zich over de jaarstukken van 2023, de voortgangsrapportage van 2024 en de Kadernota van 2025. Op deze manier kan de raad tussentijds controleren wat het college heeft uitgevoerd, en eventueel bijsturen in de toekomstplannen van het college. 

CDA Westland is van mening dat dit bijsturen dit jaar harder nodig was dan normaliter. Dit college, gevormd door de huidige coalitie, staat namelijk stil op de dossiers die het het hardst nodig hebben. Zo lijkt de Flexroute op niks uit te lopen, krijgen belangrijke Westlandse organisaties zoals de Naald en WOS geen duidelijkheid, staat het glastuinbouw belang niet bovenaan en lijkt burgerparticipatie voor deze coalitie eerder individueel burgerbelang te betekenen. Lees hier CDA Westland fractievoorzitter Jenny Vermeer haar volledige bijdrage:

Voorzitter,

Er is sinds de behandeling van de voorjaarsnota in 2023 alweer een jaar kalm voorbij gegleden en zo zijn we opeens over de helft van deze collegeperiode beland.

Een jaar waarin burgemeester Arends heeft laten zien graag verder te willen als burgervader van onze gemeente en zich wil inzetten voor een sociaal en economisch sterk Westland. Vanaf deze plaats nogmaals felicitaties met betrekking tot uw aanstaande herbenoeming.
Een jaar ook waarin we wethouders hard zien werken om verbeteringen en projecten tot stand te brengen binnen de diverse portefeuilles.
Een jaar waarin we ambtenaren zowel binnen als buiten de griffie nét zo hard zien werken, veelal achter de schermen maar uw werk wordt door ons zeer gewaardeerd.

Helaas ook een jaar waarin de door Westland Verstandig beloofde kanteling heel duidelijk zichtbaar werd. Het lukt deze partij maar niet om zich te gedragen als een coalitiepartij. Steeds wordt gekozen voor de 1% in plaats van de 99% strategie.

Steeds wordt 1% van de Westlanders bediend: over welke locatie het ook gaat, er mogen geen woningen voor starters, senioren, arbeidsmigranten komen. Want het stond onlangs letterlijk in het AD: overal wonen mensen die bezwaar kunnen maken…..

CDA Westland zou liever zien dat 99% van de Westlanders wordt bediend en dat we plannen voor het Westland ook daadwerkelijk gaan uitvoeren. Deze wens zien we ook duidelijk terug in de eerste termijn van de verschillende wethouders. Laten we dan met elkaar eens de schouders ergens onder zetten en locaties bestempelen voor verschillende huisvestingsvormen.

Behalve een beeld op het Marktplein en een klok in de Heenweg is er nog steeds bijzonder weinig van alle beloftes terechtgekomen, zelfs de 35 Alpaca’s die terug zouden keren naar het Westland, hebben we nog nergens kunnen aaien.

Dan enkele opmerkingen over de eerste bijdragen van het college.

Wethouder Van der Stee, dank voor uitleg over - én het extra budget voor - de verbetering van het verlenen van vergunningen. Onze fractie krijgt hierover veel opmerkingen van ondernemers. Het moet mogelijk zijn om voorafgaand aan een traject precies te kunnen aangeven aan ondernemers welke stappen doorlopen moeten worden. Nu worden nog vaak op verschillende momenten in het proces onderzoeken en details gevraagd. Als dit vooraf duidelijk is bespaart dit veel tijd én irritaties. Wij hopen dat er voldoende ambtenaren zijn om alle aanvragen adequaat te begeleiden en dat de kaasschaaf hier niet te enthousiast is gehanteerd.

Dank wethouder Ferwerda voor de informatie over het wooninvesteringsfonds van 20 miljoen euro. Wij kijken erg uit naar de uitleg over de pilotprojecten.

Betreft de speeltuinen heeft CDA Westland een amendement ingediend zodat de beloofde speeltuin in Monster snel gerealiseerd kan worden.
Mooi dat stukken openbaar groen nu door Westlanders zelf beheerd kunnen gaan worden.

Wethouder Goudswaard, een grote wens van onze fractie lijkt werkelijkheid te worden. U geeft aan dat er binnen de Flora Campus steeds nauwer samengewerkt gaat worden met hogescholen en universiteiten. Eindelijk. Dit is bijzonder goed voor de sector, voor het niveau van het onderwijs en zal studenten aan het Westland gaan binden.

Wethouder Valstar, we zien u als een actieve nieuwe wethouder. Hou dat vooral vast! Fijn dat u de profilering van Westland met haar tuinbouw onderschrijft en onze Groene Opsteker ziet zitten. Onze motie gaat straks in stemming komen en hopelijk een brede meerderheid krijgen.

Wethouder Van Staalduinen, we wensen u van harte beterschap en hopen dat u snel weer volledig kunt deelnemen aan het mooier en beter maken van ons Westland. Onze fractie kijkt wel met enige zorg naar de wederom mindere bezetting op uw portefeuille, we hebben immers al eerder een jaar aan daadkracht verloren.

Een paar kanttekeningen bij het algemene beleid. Zaken waar we ons zorgen over maken, ook richting de begroting.

De start van de tweede Berkenflat is nog steeds niet in zicht. En die zit er voorlopig ook niet aan te komen want de verhuizing van de WOS is nu weer verschoven naar eind van dit jaar.  Deze verhuizing gaat overigens maar liefst anderhalf miljoen euro kosten.

De extra verpleeghuisbedden worden ruimhartig beloofd maar wij hebben nog geen zicht op een realisatiedatum. Eerlijk gezegd worden alleen de bedden die door wethouders Gardien en Vreugdenhil zijn bevochten in de nieuwbouw van Waelpark en de nieuwe Rozenhof gerealiseerd. De overige aantallen lijken nu meer een gevalletje wensbedden.

De wethouder meldt dat het contact met de huisartsen goed verloopt via de ZEL. Dat zal wel, (grapje hoor, ik hoorde dat de overleggen constructief zijn) maar onze fractie hoort dat er in veel dorpen geen enkele patiënt meer kan worden aangenomen terwijl jonge huisartsen zich graag ergens willen vestigen. Er zijn miljoenen transitiemiddelen uitgetrokken voor RIGA -  Regionaal Integraal Gezondsheidsakkoord - projecten om zorg te hervormen in de regio’s. Daar moet Westland profijt van kunnen hebben. De door CDA Westland ingediende motie is vorige jaar september unaniem aangenomen en dus verwachten actie van de wethouder bij het faciliteren van huisvestingsmogelijkheden binnen Westland. 

De wachttijden binnen de WMO lopen opnieuw op, Westlanders moeten onnodig lang wachten op hulp of hulpmiddelen. ‘Wethouder, u jaagt mensen de dood in’ beet De heer Duijsens wethouder Vreugdenhil jaren geleden toe. Zo’n opmerking gaat voor CDA Westland natuurlijk veel te ver, maar wethouder Van Staalduinen: u moet wel veel méér doen dan alleen zaken constateren en de vinger aan de pols houden.

Ondanks beloftes in het coalitieakkoord spreekt Westland Verstandig zich uit tegen de realisatie van een nieuwe Naald. En dan nu door middel van een paar cultuur moties doekjes voor het bloeden geven is ronduit belachelijk. Je kunt niet even snel in een persbericht wereldkundig maken dat je tegen de realisatie van een nieuwe Naald bent en nu een fooitje in de hand van De Naald en de cultuursector stoppen. Dat is lachwekkend en totaal ongeloofwaardig.

Wat voor de fractie van CDA Westland glashelder is, werd nog eens bevestigd door de insprekers van vanmiddag en een advertentie in het Hele Westland.  

In vergelijking met andere gemeentes geven wij in Westland het minste uit aan cultuur en kunst. Tegelijkertijd hebben wij een ongekend actief verenigingsleven. Die nieuwe Naald moet er gewoon komen, niet alleen voor de theaterbezoekers maar ook als broedplaats voor nieuw talent, voor een thuisbasis van de vele Westlandse verenigingen.

Wij zijn dan ook verheugd door de mededeling van wethouder Ferwerda dat hij de gebiedsontwikkeling rond de Verdilaan wil versnellen en gaan er vanuit dat hij hierbij de steun krijgt van de volledige coalitie.

De beoogde flexroute kunnen we inmiddels wel een totale mislukking noemen. Het college kan zich niet permitteren om hier verder over te treuzelen of te ruziën. De kosten zijn minimaal € 1.3 miljoen op jaarbasis, dit loopt helemaal uit de hand of zoals we hier zeggen: uit de klauwen. Wanneer kunnen we oplossingen verwachten?

De glastuinbouw wordt telkens aangetast, ik mag wel zeggen aangevallen. Voormalige tuinderswoningen worden omgezet naar plattelandswoningen, veelal een streep door de reconstructie. Kassen moeten wijken voor groen en woningen. College, we verwachten van u dat u pal staat voor onze groene sector, de zaadveredeling, de kassenbouw en de toeleveringsbedrijven. Zonder voldoende areaal is er geen toekomst voor onze toonaangevende tuinbouw. We zijn wel enigszins gerustgesteld door de toezegging van wethouder Van der Stee dat er geen LOS drie op komst is.

Zoals bekend heeft de voltallige oppositie tijdens de afgelopen begrotingsbehandeling tegen de begroting gestemd. Wij vonden de bezuiniging van 2 miljoen voor zorg, cultuur, verbinding en welzijn niet alleen onnodig, maar vooral onverstandig. Onnodig omdat de VNG en Provincie anders adviseerden. Onverstandig omdat de sociale partners een ontzettend belangrijk fundament van verbinding, welzijn en gezondheid onder Westland leggen.

Inmiddels is gebleken dat een groot deel van het ravijn wordt opgelost, en dat de VNG zich ook blijft inzetten voor goede compensatie. CDA Westland vraagt zich dus echt af of de bezuiniging van bijna 2 miljoen nog nodig is en niet beter terug gedraaid kan worden. We worden hierbij gesterkt door de 1e afwijkingenrapportage. Tot onze grote verbazing lezen we dat ongeveer 30% van de bezuiniging wordt gerealiseerd door de subsidieplafonds te verlagen. De overige 1,25 miljoen wordt incidenteel gedekt door het leeghalen van andere reserves en door creatief boekhouden. Is dat wat het college en de coalitiepartijen bedoelden met de kaasschaafmethode?

Voorzitter, mijn fractie ziet deze kaasschaaf, deze taakstelling, deze bezuiniging dan ook als compleet mislukt. En aan de moties en amendementen voor cultuur van Westland Verstandig te zien, is er ook binnen de coalitie behoorlijke onenigheid over hoe om te gaan met deze mislukte methode. Voorstellen die overigens net als de voorstellen van het college structureel niets oplossen en zoals gezegd een doekje voor het bloeden zijn.

Wethouder van Staalduinen heeft in haar beantwoording in Eerste Termijn aangegeven dat na de zomer het subsidieplafond voor 2025 wordt vastgesteld. Dit is echter al gebeurd en gepubliceerd op 14 februari van dit jaar in het gemeenteblad. Met inderdaad een aantal posten zoals innovatieve subsidie cultuur die op 0 zijn gesteld.

Wat ons betreft is nu het moment om de bezuiniging binnen het sociaal domein terug te draaien, te beginnen bij het subsidieplafond. Kan de wethouder toezeggen zich hier de komende maanden voor in te zetten en bij de begroting met een oplossing te komen? Wij zouden het jammer vinden om wederom bij de begrotingsbehandeling als oppositie tegen te moeten stemmen. Afhankelijk van de beantwoording overwegen we hier met een motie te komen.

De afgelopen tijd is gebleken dat op meerdere momenten de informatiepositie van de raad op losse schroeven is komen te staan door toedoen van het college. De communicatie rond de kadernota en de jaarstukken bij de presentatie op 23 mei verdient alles behalve de schoonheidsprijs. De kwaliteit van de beantwoording van de schriftelijke vragen was ronduit beroerd en de afwijkingenrapportage is veel te laat aan de raad toegezonden, waardoor we dit vandaag eigenlijk nauwelijks op een goede manier met elkaar kunnen bespreken.

Niet alleen de raad merkt dit op. Ook de accountant heeft in zijn verklaring aangegeven dat op het gebied van rechtmatigheid verbeteringen moeten worden doorgevoerd in het proces, onderbouwing onvoldoende was, veel kennis bij tijdelijke medewerkers ligt en werkzaamheden van de VIC, de verbijzonderde interne controle, niet conform het plan zijn uitgevoerd. Over dezelfde rechtmatigheid heeft onze fractie vragen gesteld in de schriftelijke ronde en in de verzamelcommissie. De beantwoording hiervan was niet echt duidelijk.

Het college heeft op basis van de accountantsverklaring gereageerd met verbeterpunten, maar niet op de positie van de raad. College: erkent u het late versturen van informatie en de slechte kwaliteit van de beantwoording? Wat gaat u doen om dit richting de behandeling van de begroting te verbeteren?

 

Dan onze moties. Naast het amendement over de Monsterse speeltuin dient onze fractie een motie in om Westlandse bedrijven te verleiden hun uitstraling te vergroenen en verfraaien en hiervoor jaarlijks de Groene Opsteker uit te reiken. Fijn dat de wethouder hier in eerste termijn positief op reageerde.

Tevens melden wij alvast een motie over aanpassingen bij bestaande woningen waarbij er een eenduidig beleid komt voor alle dorpen en waarbij het gemakkelijker moet worden om een opbouw of uitbouw te realiseren.

Naast maximale inzet op realisatie van ‘woonmeters’ in de vorm van nieuwbouwwoningen moeten we loskomen van nodeloos strenge regels die inwoners nu hinderen om bestaande woningen zo optimaal mogelijk te benutten.

 

Voorzitter, onze fractie zal instemmen met de jaarrekening. Gezien de vele onduidelijkheden en het vooruitschuiven van hete hangijzers zijn wij voornemens de kadernota voor kennisgeving aan te nemen.
De stukken over de voortgangsrapportage zijn wel heel laat bij ons aangeleverd. Wij hebben hier nogal wat vragen over. Het lijkt ons zinvol om de techniek op een later moment te bespreken.

Rest ons alle betrokkenen die hebben meegewerkt aan de totstandkoming van alle stukken te danken voor hun inzet.